HER PEMBE GÖZ KONJONKTİVİT DEĞİLDİR
Gözde Kızarıklık, Pembe göz ile ortaya çıkan konjonktivit hafiften şiddetliye, akuttan kronik olana kadar değişen ve çok yaygın yaygın olarak görülen bir göz hastalığıdır. Viral, bakteriyel veya allerjik nedenlerle oluşabilir. Tüm yaş gruplarını etkileyebilir ve sıklıkla yanlış teşhis edilip ve yanlış tedavi edilebilir. Neyse ki çoğu konjonktivit kendiliğinden iyileşebilmektedir. Tedavi, semptomları azaltmak ve bazen daha ciddi sonuçları önlemek için yardımcı olabilir. Yanlış tanınmasına neden olacak kırmızı göz bulgusu veren pek çok göz hastalığı olmasıdır.
Konjonktivit ile benzer belirtiler veren, ön üveit, episklerit ve bazı kornea hastalıkları gibi gözün kırmızı görünmesine neden olabilen ancak tamamen farklı olan başka hastalıklar da vardır.
ÜVEİT NEDİR?
Üveit tek bir hastalık türü değildir. Artrite (eklem iltihabı) benzer şekilde, üveit de birçok farklı hastalık sürecinin bir parçası olabilir. Farklı üveit türleri vardır ve bunların her biri farklı özelliklerle tanımlanabilir.
Üveitleri aşağıdaki gibi farklı faktörlerle tanımlayabiliriz
– Gözün hangi kısmı etkileniyor? (Anterior, posterior veya intermediate üveitler veya pars planit)
– Bir veya iki gözün etkilenip etkilenmediği.
– Hastalığın başlangıcının ani mi yoksa kademeli mi olduğu.
– Enflamasyonun durdurulabilen tedavi ile tamamen düzelip düzelmediği (akut) veya tedaviden sonra tekrarlayıp tekrarlamadığı (kronik).
ANTERİOR ÜVEİT NEDİR?
Üvea üç bölümden oluşur – iris, siliyer cisim ve koroid. Anterior üveit, iris ve siliyer cismin birlikte iltihaplanmasıdır. Anterior, uveanın ön kısmının yani irisin iltihaptan etkilendiği anlamına gelir.
ANTERİOR ÜVEİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anterior üveit veya iridosiklit , hastanın o gözde sürekli ve derin bir ağrı , kızarıklık ve bulanık,puslu görme veya tozumsu uçuşmalar tarif ettiği yakınmalarla doktora başvurduğu bir hastalıktır. Muayenede hiperemik(kızarık) bir göz, biyomikroskopta ön kamara denilen korneanın arkasındaki sıvı dolu olan ön bölmede iltihabi hücreler görülür, bazen göz tansiyonunun da yükseldiği izlenir. Ağır vakalarda göz bebeği arkasındaki lense yapışarak ışığa reaksiyon verme özelliğini kaybedebilir.
HASTALIK NE ZAMAN AKUT VEYA KRONİK OLARAK ADLANDIRILIR?
Akut hastalık ani başlangıç ve sınırlı süre ile karakterize edilir. Semptomlar tipik olarak birkaç gün içinde hızla gelişir. Belirtiler uygun anti-enflamatuar tedavi ile giderilebilir.
İltihaplanma tedavinin kesildiği tarihten itibaren en az üç ay boyunca tekrarlamıyorsa, hastalığın sınırlı süreli olduğu söylenir. Bu atak tek bir atak olabilir ya da tüm tedaviler kesildikten sonra en az üç ay boyunca enflamasyonun görülmediği durumlardır.
Kronik hastalık durumu ise, ilaç tedavisi azaltıldığında veya kesildiğinde iltihabın (semptomlarla birlikte veya semptomsuz) tekrarlaması durumudur.
ANTERİOR ÜVEİT İÇİN ETİYOLOJİK (hastalıkların arkasındaki neden) FAKTÖRLER NELERDİR?
İltahabi durumlar, vücudun başka bir yerinde hastalık veya iltihaplanma ile ilişkili veya herhangi bir ilişki olmaksızın izole bir tıbbi sorun olarak ortaya çıkabilir. Vücuttaki diğer organları etkileyen lokalize bir enfeksiyon (Örneğin bademcik iltahaplanması, Diş eti iltihaplanması, böbrek enfeksiyonları) veya iltihabın bir parçası olarak ortaya çıkabilir. Romatizmal veya bağ dokusu hastalıkları ile ilişkili de olabilir.Durumun nedenini belirlemek tedavinin başarısı için çok önemlidir.
Ayrıca unutulmamalıdır ki bir ilaca karşı advers reaksiyon olarakta üveit ortaya çıkabilir. Anterior üveit vücudun birden fazla bölümünü etkileyen, daha komplike bir hastalıkla da ilişkili olabilir. Anterior üveit ile ilişkili en yaygın hastalıklardan biri aynı zamanda HLA-B27 olarak bilinen bir genotiple de ilişkili olan ankilozan spondilit hastalığıdır. Ülkemizde Behçet Hastalığı olarak bilinen HLA B5 geni ile de sıklıkla ilişkili otoimmün hastalık da sık iridosiklit nedenidir.
Anterior üveit ile ilişkili daha az yaygın hastalıklardan bazıları sarkoidoz, interstisyel nefrit (nadir bir böbrek iltihabı), nükseden polikondrit (nadir bir otoimmün hastalık) ve vaskülittir (kan damarı duvarının iltihabı).
ANTERİOR ÜVEİT BELİRTİLERİ NELERDİR? ÜVEİT TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Üveit tedavisinde temel yaklaşım, topikal damlalar kullanmaktır. Kortikosteroid damla altta yatan iltihabı tedavi eder. Genişletici damla ağrıyı azaltır ve göz bebeğinin bitişik lense yapışması komplikasyonunu önlemeye yardımcı olur.
Anterior üveitin bazı formları herpes gibi virüs kaynaklı bir enfeksiyonla ilişkilidir ve bu enfeksiyöz nedene yönelik tedavi de gerektirir. Tedavide geç kalınması durumunda Anterior üveit, gözün yakınına lokal kortikosteroid enjeksiyonu (subtenon enjeksiyon) veya oral steroid ile tedaviyi gerektirecek kadar şiddetli hale gelebilir. İmmün sistem regülasyonu/baskılanması sağlayan ilaç yaklaşımları daha ileri hastalık durumlarında kullanılmaktadır.
Lokal tedaviye rağmen görmeyi tehdit eden, kronik hastalık ve alevlenmeler için, tercihen bir romatolog ve göz hastalıkları uzmanının uzmanlığını gerektiren bütüncül bir yaklaşım gerekir.
POSTERİOR ÜVEİTLER:
Burada toksoplazma, herpes, tuberküloz gibi enfeksiyöz veya paraziter hastalıklar, sarkoidoz, Behçet vb immün sistem hastalıkları gibi pek çok faktörün retina ve koroid denilen arka uvea dokusunun inflamasyonla etkilemesi söz konusudur. Ağrı ikinci planda kalabilir, sıklıkla görme azalması, puslu görme ilk ve önemli bulgu olarak ortay çıkar. Tedavisinde tespit edilen hastalığa yönelik ilaçlar yanında anterior üveit tedavisi gibi steroid tedavisi yapılır.
İNTERMEDİATE ÜVEİTLER/PARS PLANİT;
Daha çok silier cismin hemen arkasındaki pars plana ve ön koroidin inflamasyonudur. Lensin hemen arkasında ve alt tarafta vitreus denilen göz iç kısmını oluşturan jöle kıvamlı sıvıda kartopu benzeri inflamasyon hücreleri ve pars plana denilen koroid ve retinanın başladığı silier cismin hemen arkasındaki geçiş bölgesinde karyağdı manzarası benzeri inflamasyon bulguları izlenir. Sık tekrarlama eğilimindedir. Spesifik enfeksiyon ajanları çok aranmaz. Steroidlerle tedavi edilir.
