Yaygın rastlanan görme kusurları arasında yer alan miyop, uzağı görememe durumunu ifade eder. Miyop ilerleyici bir göz hastalığıdır. Miyop derecesi ilerledikçe hastalar günlük aktivitelerinde bazı sıkıntılar yaşamaya başlar.
Miyop tedavisi kapsamında hastalar için 3 farklı seçenek sunulur: Gözlük veya kontakt lens kullanımı ya da lazer ile göz ameliyatı.
Gözlük kullanmakta zorlananlar veya kontakt lens kullanmak istemeyenler için lazer tedavisi konforlu ve etkin bir çözüm sunmaktadır. Lazerle miyop tedavisi sayesinde birçok hasta görme kalitesini geri kazanarak gözlük takmaktan kurtulabilmektedir.
Miyop nedir? Miyop türleri nelerdir?
Uzağı ve uzaktaki nesneleri net görememe olarak tanımlanan miyop göz küresinin veya kornea kısmının normalden daha uzun olmasından kaynaklanır. Göz kırma problemleri arasında sık rastlanan miyop rahatsızlığında, görüntü retinaya değil retina önündeki noktaya odaklanır. Uzağı bulanık gören hastalar genellikle yakın nesneleri görmekte ise sorun yaşamazlar.
Miyopluğun farklı türleri bulunmaktadır.
- Yüksek Miyopi göz küresinin uzunluğuna bağlı gelişen şiddetli miyop türü olarak ifade edilir. Dünya Sağlık Örgütü’nün değerlendirmesine göre 5 derece ve üzeri miyop durumu yüksek miyopi olarak tanımlanabilir. Yüksek miyopi tanısı alan hastaların görüş kalitesi ve netliği azalır, görme alanında kara noktalar oluşabilir veya retina incelmesi nedeniyle körlük (kısmi veya tam) ortaya çıkabilir.
- Gece Miyopisi adından da anlaşılacağı üzere loş ortamlarda ışığın az oluşuna bağlı uzağı görme problemlerini ifade eder. Genç hastalarda daha sık görülür. Gece miyopisi olan hastalar özellikle akşam ve gece araba kullanırken görüş zorluğu yaşayabilir.
- Patolojik Miyopi göz küresinin aşırı düzeyde uzaması sonucunda ortaya çıkan patolojik miyopi görme kaybına yol açan bir durumdur. Yüksek miyopi olan hastalarda patolojik miyopi gelişme riski bulunmaktadır. Bu duruma sahip hastaların genellikle miyop dereceleri 7 ve üstüdür.
- Oküler Miyopi farklı göz hastalıklarına bağlı miyop gelişmesi durumdur. Glokom (göz tansiyonu), katarakt, göz enfeksiyonları veya retina yırtıkları kişide miyop rahatsızlığına yol açabilir.
- Yalancı Miyop geçici bir miyop durumudur. Nedeni yakın bakış odak kasının gevşemesidir.
Bu türlerin dışında astigmat da bazı durumlarda göz yorgunluğu veya miyop ile bir arada görülebilir. Astigmat Miyop tanısı alan hastalar hem yakın hem de uzak nesneleri net göremezler.
Miyop neden olur?
Göz küresinin olması gerekenden daha uzun oluşu ya da gözün kornea tabakasının kavisli olması miyop rahatsızlığının nedenidir. Bu yapısal problem ışığın kırılmasını etkileyerek uzak görüşü bozar.
Genetik faktörler de kişide miyop riskini artırmaktadır. Bunun yanı sıra bilgisayar, tablet ve cep telefonu gibi cihazların uzun saatler kullanılması, çok fazla kitap okuyanlar ve loş ortamlarda okuma yapanlarda da miyop gelişebilir.
Ayrıca gün ışığından faydalanmamak, D vitamini düşüklüğü gibi etkenler de miyop rahatsızlığında rol oynamaktadır.
Miyop belirtileri nelerdir?
Kişide miyop olduğuna işaret eden belirtiler şöyledir:
- Uzaktaki nesneleri net görememek
- İyi göremediği için kişinin gözlerini kısarak uzağa bakması
- Geceleri görme kalitesinin düşmesi
- Özellikle araç kullanırken yol işaretlerini görmede zorlanma
- Baş ağrısı
- Göz yorgunluğu nedeniyle göz ağrısı
Miyop dereceleri nelerdir?
Miyop görme derecelerine göre hafif, orta ve yüksek olarak sıralanır.
Buna göre 0.25 ile 3 derece aralığındaki görme kusuru hafif miyop,
3 ve 6 aralığındaki görme kusuru orta miyop,
6 ve üzeri görme kusuru ise yüksek miyop olarak değerlendirilmektedir.
Miyop bazen belirti vermeden ilerleyebilir. Özellikle çocuklarda gelişen miyop rahatsızlığının erken tanısı için ilk göz testi 3-4 yaş arasında yaptırılmalıdır.
Miyop nasıl tedavi edilir?
Göz doktoru tarafından yapılan kapsamlı göz muayenesi ile miyop tanısı ve miyopun derecesi belirlenir. Ayrıca miyop testi kapsamında en yaygın kullanılan yöntem, üzerinde farklı puntolardaki (büyüklük) ve uzaklıktaki harf ve sembollerin bulunduğu optik kartlarla gerçekleştirilir. Bu yöntemde hasta bir gözünü kapatarak önüne gelen optik kartları okur.
Miyop tedavisinde 3 temel yöntem uygulanabilir.
- Gözlük en bilinen tedavi seçeneklerinden bir tanesidir. Gözlük kullanımı sadece belli aktivitelerde; örneğin araba kullanırken veya film izlerken gerekli olduğunda bu yöntem tercih edilebilir. Ancak miyop derecesinin yüksek olması nedeniyle sürekli gözlük kullanımı gerektiği durumlarda hastalar zorlanabilir.
- Kontakt lens de bir diğer ameliyatsız miyop tedavisi seçeneğidir. Gözlüğe göre daha iyi ve kaliteli bir görüş sağlar. Ancak takması ve bakımı özen ve zahmet gerektirdiği için her hasta tercih etmeyebilir.
- Lazer ameliyatı seçili hastalarda giderek daha yaygın kullanılan bir yöntemdir. Lazerle miyop tedavisi kapsamında LASIK (laser in situ keratomileusis) veya PRK (fotorefraktif keratektomi) yöntemleri kullanılabilir. Bu yöntemlerle kornea yeniden şekillendirilerek kırma kusurları düzeltilir.
Bu 3 temel yöntemin yanı sıra korneal refraktif tedavi (CRT) kapsamında kornea eğriliğini düzelterek ışığın odağını değiştirmek amacıyla geliştirilmiş sert kontakt lensler hastaya takılabilir.
Yüksek miyopi hastalarının yaşadığı görme zorluğu refraktif cerrahi ile tedavi edilebilir.
Kornea yapısı lazer için uygun olmayan miyop derecesi yüksek hastalarda doğal lensin önüne veya yerine yapay göz içi akıllı mercek yerleştirilebilmektedir.
Miyop önlenebilir mi?
Miyopi ilerleyici bir rahatsızlıktır ve tamamen önlemek mümkün değildir. Miyopinin ilerleyişini yavaşlatmak ve görme kalitesini daha uzun süre korumak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır. Göz sağlığı açısından faydalı önlemler şöyle sıralanabilir:
- Gün ışığından mutlaka her gün faydalanın.
- Gözün güneşle direkt temasından kaçının, dışarıda mutlaka UV filtreli güneş gözlüğü kullanın.
- Ekran önünde geçirdiğiniz saatleri azaltmaya çalışın eğer bilgisayar başı işlerde çalışıyorsanız 20 dakikada bir en az 20 saniye süreyle mola vererek gözlerinizi dijital cihaz ekranından uzaklaştırın.
- Loş ışık altında ve/veya aşırı ve aralıksız okuma yapmayın.
- Yıllık göz muayenesini aksatmayın.
- Doktorunuzdan atropin damlaları ile ilgili bilgi alın.
- Sağlıklı beslenin ve sigaradan uzak durun.
