KANSER TEDAVİSİ VE GÖZ ÜZERİNE ETKİLERİ
Kanser tedavisinin bulantı, yorgunluk ve saç dökülmesi gibi yan etkilere neden olabileceğini muhtemelen biliyorsunuzdur. Ancak bazı kanser tedavisi türleri, görme kaliteniz, okuma kolaylığınız veya güvenli bir şekilde araba kullanma beceriniz de dahil olmak üzere yaşam kalitenizi etkileyebilecek gözle ilgili yan etkilere de neden olabilir.
Bu nedenle göz doktorları olarak kanser tedavisine başlanmadan önce bir göz muayenesi planlanmasını önermekteyiz. Kanser tedavisi ile birlikte devam eden iyi bir tarama ve izleme iletedavinin gözle ilgili yan etkileri önlenebilir, kontrol altına alınabilir veya yavaşlatılabilir.
Yıllık göz muayenelerinin görme ve gözde meydana gelen değişiklikleri tespit etmek için kritik önem taşıdığını biliyoruz.
Radyasyon tedavisinden kaynaklanan göz ve görme değişiklikleri uzun vadede kendini gösterebilir ve oluşan bu sorunlar kalıcı olabilir.
Göz ve görmede meydana gelen değişiklikler en çok radyasyon tedavisi gören kanser hastalarında görülür. Bu durum özellikle baş ve boyun kanseri olan hastalar için geçerlidir, çünkü radyasyon gözlerin yakınına verilir. Onkoloji ekibiniz kanser hücrelerini yok etmek için en hassas dozu verecektir. Ancak bazen radyasyon retinaya ve optik sinire zarar vererek görme kaybına yol açabilir.
Gözlemlerimiz gösteriyorki bu yan etkiler ilk olarak tedaviden 18 ay sonra ortaya çıkmakta ve genellikle kalıcı olmakta. Baş ve boyun bölgesinden radyasyon alan hastalar, herhangi bir yan etkiyi erken teşhis etmek ve kontrol altında tutmak için yıllık göz muayenelerine daha fazla önem vermeliler. Tedaviden sonra 18 aya kadar bir göz doktoruyla normalden dah sık randevu almak doğru bir yaklaşım olacaktır.
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, küçük de olsa Onkoloji biriminiz ve göz doktorunuz ile konuşmanız tavsiye edilir.
Işığa karşı hassasiyet: Parlak ışıklardan kaçınmak veya renkli camlı gözlükler takmak bu yan etkiyle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Kirpik kaybı: Radyasyon tedavisinden sonra göz kirpiklerinin kaybının ne yazık ki genellikle kalıcı olduğu görülmekte. Kirpik kaybı nedeniyle gözleriniz daha fazla sulanıyorsa, doktorunuz farklı tedavi seçenekleri hakkında sizi bilgilendirecektir. Görme değişiklikleri: Görüşünüzdeki değişiklikler basit bulanık görmeden optik sinir veya retinada daha ciddi hasara kadar değişebilir. Genellikle geçici olan bir diğer belirti Renkleri görme şeklinizde de değişikliklerdir. Optik nöropatisi olan hastaların ilk sorun yaşadıkları renk genellikle kırmızıdır.
Görüşünüzde değişiklikler yaşıyorsanız, göz doktoruna sevk için Onkoloğunuz ile konuşun.
Bazı kanser ilaçları gözle ilgili yan etkilere neden olabilir
Kemoterapi, immünoterapi ve hormon tedavisinin farklı göz sorunlarına neden olduğu bilinmektedir. İlaçlara bağlı göz değişikliklerinin çoğu geçicidir ve dozun ayarlanması veya ilaçların kesilmesiyle ortadan kalkar.
Genellikle kanser tedavilerinin gözle ilgili yaygın yan etkileri şunlardır:
Kırmızı, şişmiş göz kapakları: Konjonktivit olarak da bilinen bu durum, göz kapaklarının kırmızı, iltihaplı, kabuklu ve hatta irinle dolu hale gelebildiği bir durumdur. Bununla başa çıkmak için gözlerinizi temiz tutmanızı önerilir. Eski ve basit bir yöntemdir, ancak sıcak çay ile kompres ve göz yakmayan bebek şampuanları ile gözleri günde 2 defa yıkamak semptomları hafifletmeye gerçekten yardımcı olabilir. Mikropların bir gözden diğerine yayılmasını önlemek için her göz için ayrı bir havlu kullandığınızdan emin olun. Eğer lens kullanıyorsanız, semptomlarınız iyileşene kadar gözlük takmanızı öneririz.
Sulu gözler: Gözleriniz şişerse sulanmaya başlayabilir. Şişliği hafifletmek ve gözyaşı üretimini azaltmak için ılık, ıslak kompres uygulanmasını öneriyoruz. Ayrıca, bazı durumlarda kemoterapi veya hedefe yönelik tedavi gözyaşı drenaj kanallarını tıkayabilir ve aşırı gözyaşı üretimine neden olabilir, bu nedenle gözlerinizi ovalamaktan kaçınmak isteyeceksiniz. Aşırı durumlarda, göz doktorunuz gözlerin daha verimli bir şekilde boşalmasına yardımcı olmak için bir prosedür önerebilir.
Işık çakmaları veya uçuşan noktalar: Bazı insanlar görüş alanlarında küçük karanlık şekiller veya parlak çizgiler görebilir. Bu uçuşan noktalar ve ışık çakmaları gelip geçicidir ve genellikle tedavi gerektirmezler. Ancak bazen uçuşan noktalar daha ciddi bir göz rahatsızlığının işareti olabilir. Aniden tekrarlanan flaşlar veya çok sayıda uçuşan nokta görmeye başlarsanız, bu retina hasarı nedeniyle gerçekleşem ciddi bir sorun olabilir ve derhal tıbbi yardım almalısınız.
Kuru gözler: Bazı kemoterapi türleri veya hedefe yönelik tedavi ilaçlarının bir sonucu olarak gözleriniz çok kuru, hatta pütürlü hissedebilir. Bu durumda reçetesiz satılan, koruyucu içermeyen suni gözyaşlarının kullanılması önerilir. Eğer bu da rahatlama sağlamazsa, doktorunuzla konuşun. Nemi hapsetmeye yardımcı olmak için gözyaşı kanallarınıza küçük tıkaçlar yerleştiren bir prosedür için iyi bir aday olabilirsiniz. Prosedür klinikte sadece birkaç dakika sürer ve çoğu hasta hiçbir şey hissetmez.
Kirpik değişiklikleri: Tedavinize bağlı olarak kirpiklerinizin rengi değişebilir. Bazen blefarit gibi enfeksiyonlar kirpiklerin gözünüze doğru uzamasına neden olabilir ve bu da acı verici olabilir. Doktorunuz rahatsızlığı hafifletmek için suni gözyaşı kullanmanızı önerebilir. İyi haber şu ki, kirpiklerin genellikle tedavi bittikten sonra normale döner.
Katarakt: Görüş alanınızda bulutlu alanlar fark ederseniz, nadirde olsa kemoterapi kaynaklı kataraktınız olabilir. Görme yetinizin zarar görmesini önlemek için kataraktlı dokunun cerrahi olarak çıkarılması gerekir.
Glokom: Aynı şekilde yine nadir gözlemlensede kemoterapi sonrası gözlerde Glokom (göz tansiyonu) gelişebilir. Gözlerdeki şiddetli basınç optik sinire zarar verebilir. Basıncı azaltmak için ameliyat olmanız gerekebilir. Glokom tedavi edilmezse görme kaybına ve hatta körlüğe neden olabilir.
Bu yan etkilerden herhangi birini yaşıyorsanız, doktorunuzla konuşun. Gözlerinizle ilgili yan etkileri ne kadar erken tedavi edebilirsek, ciddi hasarı önleme olasılığımız o kadar artar. Halihazırda bir göz doktorunuz yoksa, onkoloğunuzdan görme değişikliklerini ele almanıza yardımcı olacak bir öneri isteyin.
