Gözde kırma kusurları arasında yer alan hipermetropluk yakını net görememe durumudur. Hipermetropi doğuştan gelebilir ve genetik faktörlere bağlı gelişebilir. Aynı zamanda yaşla birlikte de kişide yakını görme problemleri ortaya çıkabilmektedir.
Göz yorgunluğu, baş ağrısı ve gözde yanma gibi belirtileri de beraberinde getiren hipermetrop şaşılık gibi diğer durumları da tetikleyebilir.
Hipermetropta derece arttıkça hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve günlük aktivitelerini yapmakta zorlanmasına yol açan bu durum çeşitli tedavi yöntemleriyle düzeltilebilmektedir. Gözlük veya kontakt lensler dışında cerrahi tedavilerle de hastalar yeniden kaliteli yakın görüşe sahip olabilmektedir.
Hipermetrop nedir?
Hipermetropi yaygın olarak uzağı görebilme, yakını görememe şeklinde tanımlanan bir göz kusurudur. Gözün ön-arka çapının yani göz küresinin normalden kısa oluşuna veya kornea kavisinin yeterli olmamasına bağlı gelişen hipermetropi durumunda göz, mercekte kırılan ışığı retina üzerinde değil arkasında odaklar. Görüntü retina arkasına düştüğü için hipermetrop olan kişiler genellikle yakını bulanık görürken uzaktaki nesneleri iyi görebilirler.
Hipermetrop neden olur?
Hipermetrop göz küresinin kısa olması, korneanın yeterli kavise sahip olmaması halinde yaşanan bir durumdur. Doğuştan gelişebileceği gibi yaşın ilerlemesine bağlı olarak da kişide hipermetrop ortaya çıkabilir. İlerleyen yaş odaklanma sorunlarını da beraberinde getirebilmektedir. Hipermetrop durumunda genetik faktörlerin de etkisi vardır. Ayrıca diyabet hastalığı hipermetrop riskini artırmaktadır. Hipermetrop nedenlerine göre 3 başlıkta değerlendirilebilir:
- Göz küresinin kısa olması eksenel hipermetrop olarak tanımlanır. Yenidoğanlarda sık rastlanır.
- Kornea ve lens yüzeyindeki değişikliklere bağlı gelişen hipermetrop eğim hipermetrobu olarak ifade edilir.
- Merceğin kırılma indisindeki değişikliklere bağlı ortaya çıkan durum indis hipermetropisi olarak adlandırılır. Yaşlanma ve şeker hastalığı temel nedenleridir.
Hipermetrop belirtileri nelerdir?
Erken dönemde hipermetrop belirti vermeyebilir. Bu durum gizli hipermetrop olarak tanımlanmaktadır. Gizli hipermetrop halinde göz kusuru derecesi yükseldikçe şikayetler ortaya çıkar. Hipermetrop hastalarında görülen en yaygın belirtiler şöyle sıralanır:
- Yakındaki nesneleri net olarak görememe
- Görebilmek için gözleri kısma
- Göz yorgunluğu
- Göz ve çevresinde yanma ve ağrı
- Okuma, bilgisayar ekranına uzun süre bakma veya cep telefonu kullanımı nedeniyle gözde rahatsızlık hissi
- Baş ağrısı
- Işık hassasiyeti
- Gözün içe doğru kayma hareketi
- Okuma sırasında harf ve satırların iç içe geçmesi veya kayması
- Çok sık göz kırpıştırma
Yakın görüşün bozulması kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyen bir durumdur. Yıllık düzenli muayenenin aksatılmaması hem hipermetrop hastalığının erken tanı ve tedavisi hem de genel göz sağlığı açısından önemlidir.
Hipermetrop tanısı nasıl konur?
Hipermetrop tanısı göz doktoru tarafından gerçekleştirilen detaylı göz muayenesi ile konur. Bu muayene sırasında doktor, gözün ön ve arka kısımlarını inceler. Hipermetropi testi ile tanı koyulduktan sonra tedavi hastanın şikayetlerine, beklentisine ve görme kusuru derecesine göre planlanır.
Hipermetrop nasıl tedavi edilir?
Kırma kusurunun düzeltilmesini içeren hipermetrop tedavisi 3 farklı şekilde uygulanabilir. Ameliyatsız seçenekler gözlük veya kontakt lens kullanımını kapsar. Üçüncü alternatif ise cerrahi tedavi yöntemlerdir.
Hipermetrop nedeniyle hastaların şikayetleri gözlük veya kontakt lens kullanımıyla kolayca ortadan kaldırılabilir.
Gözlük kullanımı özellikle maliyeti ve kolaylığı bakımından en çok tercih edilen tedavi yöntemidir.
Gözlüklerin özel mercekleri vardır. Hipermetrop için ince kenarlı miyopta ise kalın kenarlı mercekler kullanılmaktadır.
Ancak gözdeki bozukluk derecesinin artmasıyla mercek kalitesi ve buna bağlı olarak görme kalitesi de bozulabilir.
Göze yerleştirilen kontakt lensler görüş kalitesi açısından uygun bir tedavi yöntemidir. Ancak kontakt lens özenli kullanılmalı ve hijyen kurallarına mutlaka uyulmalıdır. Hijyenin ihmal edilmesi göz enfeksiyonuna yol açabilir.
Gözlük kullanmak istemeyen veya kontakt lens kullanmakta zorlanan hastalar için cerrahi seçenekler de devreye alınabilir.
Hipermetrop tedavisinde LASİK, LASEK, göz içi lens implantasyonu, PRK gibi refraktif cerrahi yöntemleri uygulanabilir.
- LASİK (Laser-Assisted in Situ Keratomileusis) yöntemi kornea şeklini değiştirerek ışığın göze düzgün bir şekilde odaklanmasını sağlar.
- LASEK (Laser Epithelial Keratomileusis) LASIK’e benzer şekilde çalışır ancak kornea üzerinde daha az invazivdir.
- Göz İçi Lens Implantasyonu gözün doğal lensi yerine yapay mercek yerleştirildiği bir işlemdir. Yaşa bağlı hipermetropi tedavisinde kullanılabilir.
- PRK (Photorefractive Keratectomy) yönteminde korneanın yüzey tabakası çıkarılarak lazer ile alttaki doku yeniden şekillendirilir.